Πάθηση Φίμωσης: Μορφές & Θεραπεία
Η πάθηση της φίμωσης εκδηλώνεται με την αδυναμία έλξης της ακροποσθίας, δηλαδή του δέρματος που επικαλύπτει τη βάλανο του πέους. Η αδυναμία έλξης αυτή παρεμποδίζει την αποκάλυψη της βαλάνου, ενώ ταυτόχρονα προκαλεί συμπτώματα ενόχλησης και πόνου. Η φίμωση μπορεί να εμφανίζεται ως σφιχτός δακτύλιος της ακροποσθίας γύρω από την άκρη του πέους, αποτρέποντας την πλήρη αποκάλυψη της βαλάνου. Η πάθηση αυτή διακρίνεται σε δύο μορφές, τη συγγενή και την επίκτητη ή παθολογική. Η διαφοροποίηση μεταξύ φυσιολογικής και παθολογικής φίμωσης είναι σημαντική, καθώς η πρώτη αντιμετωπίζεται συντηρητικά και η δεύτερη απαιτεί χειρουργική διόρθωση.
Συγγενής μορφή φίμωσης
Στη φυσιολογική μορφή της φίμωσης τα παιδιά γεννιούνται με σφιχτή ακροποσθία κατά τη γέννηση η οποία συνήθως αποκαθίσταται με το πέρασμα του χρόνου χωρίς παρέμβαση. Η φίμωση είναι φυσιολογική για το βρέφος/παιδί ηλικίας έως 3 ετών που δεν έχει υποβληθεί σε περιτομή, αλλά συχνά επεκτείνεται και σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες. Συνήθως, μέχρι την ηλικία των 3 ετών η πάθηση έχει υποχωρήσει από μόνη της, ενώ ένα μικρό μόνο ποσοστό πασχόντων παρουσιάζει φίμωση μέχρι την εφηβεία.
Επίκτητη ή παθολογική φίμωση
Ως επίκτητη ή παθολογική φίμωση ορίζεται η μορφή της πάθησης που εμφανίζεται ως συνέπεια κάποιου τραυματισμού, μόλυνσης ή φλεγμονής. Πιο συγκεκριμένα, οι αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν στην εκδήλωση φίμωσης συνιστούν οι χρόνιες φλεγμονές στη βάλανο και στην ακροποσθία, όπως η βαλανοποσθίτιδα ή κατά βάση οι μυκητιάσεις, οι οποίες δεν έχουν λάβει αποτελεσματική αντιμετώπιση. Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος ενδέχεται να συμβάλλουν στην εμφάνιση της πάθησης. Άλλοι παράγοντες πρόκλησης φίμωσης είναι ο ο σακχαρώδης διαβήτης, ο οποίος ενισχύει την πιθανότητα δημιουργίας φλεγμονών στην περιοχή της βαλάνου και της ακροποσθίας. Σε σπάνιες περιπτώσεις, παθήσεις του δέρματος όπως το έκζεμα, η ψωρίαση και ο ομαλός λειχήνας, ο οποίος συνιστά εξάνθημα μεταδοτικής αιτιολογίας, συμβάλλουν στην ανάπτυξη φίμωσης. Στον ενήλικο πληθυσμό, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην εμφάνιση της πάθησης.
Συμπτώματα φίμωσης
Τα κύρια συμπτώματα της φίμωσης είναι η αδυναμία έλξης της ακροποσθίας προκειμένου να αποκαλυφθεί η βάλανος. Εάν η ακροποσθία είναι πολύ σφιχτή, μπορεί να παρουσιαστεί ενόχληση και πόνος. Πόνος εκδηλώνεται επίσης και κατά τη στύση, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης στυτικής δυσλειτουργίας και γενικότερα δυσάρεστων συνεπειών στη σεξουαλική ζωή του ασθενούς. Άλλες δυσάρεστες καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσει η φίμωση είναι η ανάπτυξη φλεγμονών της βαλάνου και της ακροποσθίας, όπως η βαλανίτιδα και η βαλανοποσθίτιδα, και μυκητιάσεις, οι οποίες παρουσιάζουν συχνές υποτροπές.
Η πάθηση μπορεί να ευνοήσει την εκδήλωση πόνου κατά την ούρηση ή την παρεμπόδιση της εκκένωσης της ουροδόχου κύστης. Η φίμωση μπορεί να συνδράμει επίσης στην εμφάνιση πρόωρης εκσπερμάτισης, εξαιτίας της αυξημένης ευαισθησίας της βαλάνου. Τέλος, μπορεί να αναπτυχθούν δερματολογικές παθήσεις του πέους, όπως ο σκληροατροφικός λειχήνας, αλλά και πιο σοβαρές παθήσεις που αφορούν το ανώτερο ουροποιητικό σύστημα, όπως η υδρονέφρωση. Σε προχωρημένες περιπτώσεις, η καθυστέρηση της θεραπευτικής αντιμετώπισης της παθολογικής μορφής της πάθησης ενδέχεται να συμβάλλει στην ανάπτυξη καρκίνου του πέους.
Φίμωση: Θεραπεία
Αρχικά, προκειμένου να αποφευχθεί η ανάπτυξη λοιμώξεων και φλεγμονών στην περιοχή της βαλάνου και της ακροποσθίας, είναι καθοριστικής σημασίας η διατήρηση της υγιεινής της περιοχής. Αυτή επιτυγχάνεται με την ήπια ανάσυρση και τον καθαρισμό κατά τη διάρκεια του μπάνιου. Σε περίπτωση που εκδηλωθούν λοιμώξεις και φλεγμονές στη συγκεκριμένη περιοχή, η θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει τη μέριμνα για την καλή υγιεινή της πάσχουσας περιοχής, την εφαρμογή κρεμών και αλοιφών ή ακόμα και τη χορήγηση αντιβιοτικής φαρμακευτικής αγωγής. Εάν ωστόσο τα συμπτώματα υποτροπιάζουν και ο πάσχοντας αντιμετωπίζει δυσκολίες στην καθημερινότητα και τη σεξουαλική του ζωή, έχει ένδειξη η χειρουργική αντιμετώπιση της φίμωσης. Η ενδεδειγμένη χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της φίμωσης είναι η περιτομή, η οποία εάν διεξαχθεί από έμπειρο χειρουργό ουρολόγο, χαρακτηρίζεται από απόλυτη ασφάλεια.
Η επέμβαση περιλαμβάνει την αφαίρεση του τμήματος της ακροποσθίας που παρουσιάζει στένωση με τη χορήγηση τοπικής αναισθησίας. Νεότερη τεχνική αποτελεί η περιτομή με χρήση laser, η οποία περιλαμβάνει την αφαίρεση του παθολογικού ή πλεονάζοντος ιστού της ακροποσθίας με laser στο ιατρείο. Ακολουθεί η πλαστική αποκατάσταση της ακροποσθίας είτε με την τεχνική της ολικής περιτομής, είτε με την τεχνική της κοσμητικής περιτομής. Η laser περιτομή είναι ανώδυνη και αναίμακτη, ενώ απαιτούνται ελάχιστα απορροφήσιμα ράμματα. Το αποτέλεσμα είναι άριστο, τόσο αισθητικά όσο και λειτουργικά. Εάν ο ασθενής είναι παιδικής ηλικίας, η χειρουργική επιδιόρθωση της πάθησης συνιστάται μετά το τέταρτο έτος της ζωής τους ή κατά τη σχολική ηλικία, και πραγματοποιείται με γενική αναισθησία. Η διάρκεια της επέμβασης ανέρχεται συνήθως σε μισή ώρα, ενώ σε ενήλικες ασθενείς δεν απαιτείται νοσηλεία στο νοσοκομείο. Σε ασθενείς παιδικής ηλικίας ωστόσο ενδείκνυται η παραμονή στο νοσοκομείο για ένα βράδυ. Η πιθανότητα εμφάνισης μετεγχειρητικών επιπλοκών είναι εξαιρετικά σπάνια, και ο ασθενής επανέρχεται άμεσα στις καθημερινές του δραστηριότητες. Ο Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος Δρ. Χρήστος Τσαλίκης πραγματοποιεί την επέμβαση περιτομής με τις πιο σύγχρονες μεθόδους, για τη μέγιστη δυνατή ωφέλεια του ασθενούς.